شرکت جهان شیمی

کلرید باریم ترکیبی شیمیایی و معدنی با فرمول مولکولی BaCl₂ است. این ترکیب یکی از نمک های باریمی است که در آب حل می شود. کلرید باریم از نظر ظاهری به صورت پودری سفید بوده و هنگام سوختن، رنگ زرد مایل به سبزی به شعله می دهد. کلرید باریم ترکیبی سمی و خطرناک بوده و نقاط ذوب و جوش آن به ترتیب 962 و 1560 درجه سانتی گراد است. این ترکیب در آب و متانول محلول است. از خواص مهم آن، اکسندگی قوی است که وقتی در مجاورت یک اسید قوی قرار بگیرد، دی اکسید کلر به صورت گاز آزاد می کند.

این نمک ارزان بوده و در آزمایشگاه های مختلف به وفور استفاده می شود. یکی از کاربردهای آن، برای تشخیص یون سولفات است.

قرارگیری باریم کلرید در برابر رطوبت، باعث تبدیل آن به دی هیدرات می شود. با این که خود فلز باریم در آب نامحلول است، ولی برخی از نمک های آن محلول هستند. نمک های سولفات، کربنات و سولفید باریم به میزان کمی در آب قابل انحلال هستند. به جزء کلرید باریم، از دیگر ترکیبات باریمی که به خوبی در آب حل می شوند، هیدروکسید باریم، سیانید باریم و اکسید باریم هستند.

تولید کلرید باریم

با استفاده از یک فرایند دو مرحله ای، کلرید باریم تولید می شود. در این فرایند، ابتدا سولفات باریم که به شکل باریت معدنی است، در دمای بالا با کربن واکنش داده می شود. در این واکنش، سولفید باریم و مونوکسید کربن تشکیل می شود. سولفید باریم تولید شده با جوهر نمک تصفیه می شود. نتیجه این فرایند، تولید کلرید باریم همراه با سولفید هیدروژن است.

کلرید باریم به دو صورت بدون آب و دی هیدراته وجود دارد. در حالت استاندارد این ترکیب به صورت جامد کریستالی سفید رنگ عرضه می شود. تبلور نوع بدون آب این ترکیب به صورت ساختار کریستالی متعامد است. اما نوع دی هیدرات کلرید باریم، ساختاری کریستالی مونوکلینیک دارد.

کلرید باریم ترکیب معدنی یونی متشکل از دو آنیون کلرید و یک کاتیون باریم است. عدد اکسیداسیون کلر با الکترونگاتیوی بالا، 1- و باریم فلزی 2+ است.

باریم کلرید در حالت محلول با یون سولفات واکنش داده و تولید رسوب سفید سولفات باریم می کند. با اگزالات نیز واکنش مشابهی می دهد. این ترکیب در واکنش با سدیم هیدروکسید، تولید دی هیدروکسید می کند که به مقدار متوسطی در آب حل می شود.

کاربرد کلرید باریم

از کلرید باریم به عنوان ماده اولیه جهت تولید نمک های باریم، تولید نمک های سخت کاری برای سخت شدن فولاد، جهت ساخت رنگدانه ها و پیگمنت های قرمز مانند قرمز لیتول و ساخت مواد منفجره و وسایل آتش بازی برای تولید رنگ سبز روشن از کلرید باریم استفاده می شود.

کاربرد در تولید سموم و دفع آفات، صنعت چاپ و رنگ آمیزی روی پارچه ها، تولید پلیمرها و تثبیت کننده ها، کاربرد در تصفیه محلول آب نمک، صنایع کاغذسازی و تولید مقوا، صنعت تصفیه آب و فاضلاب همراه آلومینیوم سولفات، صنعت لاستیک سازی، حذف سختی آب همراه با سدیم کربنات، به عنوان ماده فعال در صنعت نساجی برای رنگرزی و ... از دیگر موارد مصرف کلرید باریم است.

خطرات کاربرد کلرید باریم بر سلامتی انسان

با توجه به این که یون باریم و ترکیبات محلول، سمی هستند، تحریک کننده چشم، پوست و غشای مخاطی هستند. اگر این ترکیب استنشاق شده، بلعیده و یا از طریق پوست جذب شود، می تواند مرگ افراد را سبب شود. در صورت مسمومیت با کلرید باریم، کلیه ها، قلب، عروق و سیستم عصبی دچار اختلال می شود. اگر مقدار کمی از این ترکیب در آب آشامیدنی وارد شود، باعث افزایش فشار خون، مشکلات قلبی، تحریک معده، مشکلات تنفسی، تورم مغز و کبد، مشکلات عصبی و ... می شود.

از عوارض دیگر این ترکیب، دل درد، تهوع و استفراغ، گرفتگی، یبوست، نفخ شکم و مشکل در تنفس است.